Als ondernemer krijgt u te maken met regelgeving die directe invloed heeft op uw bedrijfsvoering. De nieuwe Omgevingswet is daar een goed voorbeeld van. Deze wet moet vergunningsprocedures vereenvoudigen en versnellen, maar brengt ook de nodige uitdagingen met zich mee. Wat betekent dit voor ondernemers die op zoek zijn naar een bedrijfspand? Wij leggen het uit.
Wat is de nieuwe Omgevingswet en waarom is deze ingevoerd?
Op 1 januari 2024 is de nieuwe Omgevingswet in werking getreden. Deze wet bundelt een reeks bestaande wetten op het gebied van de fysieke leefomgeving, zoals milieu, bouwen, water en infrastructuur (Brabantse Milieufederatie). De belangrijkste doelstelling van de Omgevingswet is om de besluitvorming over ruimtelijke plannen en vergunningen te stroomlijnen en te versnellen. Waar voorheen complexe en soms langdurige procedures golden, biedt de Omgevingswet een meer geïntegreerde aanpak. Hierdoor krijgen gemeenten en waterschappen een grotere rol bij de besluitvorming en wordt het proces van vergunningverlening en ruimtelijke ordening efficiënter ingericht. Ten minste, dat is de insteek van deze wet.
De beloofde voordelen van de nieuwe Omgevingswet
De nieuwe Omgevingswet werd geïntroduceerd met de belofte dat ondernemers en initiatiefnemers sneller en eenvoudiger een vergunning konden aanvragen. Het proces zou overzichtelijker worden door één gecombineerde aanvraag bij één digitaal loket, waarna een gecoördineerd besluit volgt. Dit moet dubbel werk voorkomen en de doorlooptijd aanzienlijk verkorten. Volgens het Ondernemersplein van de Kamer van Koophandel wordt een vergunningsaanvraag in de meeste gevallen zelfs binnen 8 weken afgehandeld in plaats van de 26 weken die eerder gebruikelijk waren (KVK).
Daarnaast zou de wet zorgen voor duidelijkere en toegankelijkere regels. Alle relevante regelgeving van gemeente, provincie, waterschap en Rijk is samengebracht in één systeem, waarin per locatie op te zoeken is welke regels gelden. In het nieuwe Omgevingsloket krijgen ondernemers een compleet overzicht van de geldende plannen en beperkingen op een bepaalde plek, wat de planningsfase moet vereenvoudigen (Newarmstrong). Ook wordt een integrale benadering nagestreefd, waarbij thema’s als bouwen, natuur en infrastructuur beter op elkaar afgestemd worden.
Kortom, minder bureaucratie en snellere procedures, dat was het idee achter de nieuwe Omgevingswet. In hoeverre dit in de praktijk ook daadwerkelijk zo uitpakt, is een vraag die veel ondernemers zich momenteel stellen.
De realiteit: de uitdagingen en knelpunten van de nieuwe omgevingswet
Ondanks de nobele doelen blijkt de realiteit na de invoering weerbarstiger. Ondernemers die inmiddels met de Omgevingswet te maken hebben, lopen tegen diverse uitdagingen en knelpunten aan bij het aanvragen van vergunningen. Zo kampte het nieuwe Digitale Stelsel Omgevingswet (DSO), het online systeem achter het Omgevingsloket, in de beginfase met technische problemen. Gemeenten meldden dat het systeem regelmatig haperde: het uploaden van bijlagen bij een aanvraag lukte soms niet of documenten werden tienvoudig toegevoegd, en het loket reageerde traag
(platform31). Deze kinderziektes zorgden voor de nodige frustratie en vertraging bij zowel ambtenaren als aanvragers in de eerste maanden na invoering.
Daarnaast blijkt het Omgevingsloket in de praktijk niet altijd zo eenvoudig als gehoopt. Aanvragers moeten wennen aan nieuwe termen en indelingen en besteden vaak meer tijd aan het uitzoeken van de juiste informatie dan verwacht. De vergunningcheck, die zou aangeven of een vergunning nodig is, levert niet altijd een eenduidig antwoord op. In sommige gevallen moeten ondernemers alsnog contact opnemen met de gemeente voor verduidelijking (Platform31). Dit zorgt ervoor dat het aanvraagproces in de praktijk nog niet altijd soepeler verloopt dan onder de oude regelgeving.
Ten slotte zijn er operationele knelpunten bij de uitvoerders van de wet, die indirect ook ondernemers raken. Veel gemeenten moesten in korte tijd hun organisatie omgooien en kampen met een tekort aan gekwalificeerd personeel om vergunningaanvragen vlot te verwerken. Deze krapte op de arbeidsmarkt vergroot het risico op bureaucratische vertragingen, ondanks de kortere wettelijke termijnen.
Daarnaast is nog niet alles tot in de puntjes uitgekristalliseerd. Juristen verwachten dat het jaren kan duren voordat jurisprudentie allerlei onduidelijkheden in de nieuwe regels heeft opgehelderd. Sommige deskundigen waarschuwen zelfs voor een mogelijk “juristenparadijs”, waarin veel besluiten juridisch aangevochten worden totdat er meer duidelijkheid is (Newarmstrong).
Samengevat: de nieuwe Omgevingswet brengt zeker verbeteringen met zich mee, maar kent ook opstartproblemen en onzekerheden. Als ondernemer doet u er verstandig aan rekening te houden met deze aandachtspunten wanneer u met de Omgevingswet te maken krijgt.
Wat betekent dit voor ondernemers die een bedrijfspand zoeken?
Bent u als ondernemer op zoek naar een geschikt bedrijfspand? Dan is het belangrijk om te weten welke invloed de Omgevingswet hierop heeft en welke praktische zaken u in acht moet nemen. Voordat u een bedrijfspand koopt of huurt, is het verstandig om goed na te gaan welke bestemming en regelgeving op de locatie van toepassing zijn.
Onder de Omgevingswet werken gemeenten met één omgevingsplan (de opvolger van het oude bestemmingsplan), waarin staat wat er op een bepaalde locatie wel en niet mag. Via het digitale Omgevingsloket kunt u eenvoudig de regels per locatie opzoeken (Ondernemersplein KVK). Met de functie “Regels op de kaart” krijgt u inzicht in alle relevante voorschriften ter plekke, zoals toegestane bedrijfsactiviteiten, milieuzonering en bouwhoogtes.
Hoewel dit systeem bedoeld is om ondernemers snel duidelijkheid te geven, blijkt in de praktijk dat nog niet alle informatie even overzichtelijk wordt gepresenteerd. Het kan daarom raadzaam zijn om aanvullend contact op te nemen met de gemeente, zodat u zeker weet dat uw beoogde bedrijfsactiviteiten passen binnen de bestemming van het pand.
Daarnaast kunt u via het Omgevingsloket controleren of u een vergunning nodig heeft of een melding moet doen voor uw voorgenomen gebruik of verbouwing (Ondernemersplein KVK). Dit is vooral handig als u bijvoorbeeld kleine aanpassingen aan het pand wilt doen. Sommige wijzigingen zijn vergunningsvrij, zoals interne aanpassingen of herindeling, al kan er een meldingsplicht gelden.
Geeft de vergunningcheck aan dat u een omgevingsvergunning nodig heeft? Dan kunt u deze direct digitaal aanvragen via hetzelfde loket. Houd er rekening mee dat u mogelijk meer informatie moet aanleveren dan u onder het oude stelsel gewend was, omdat de beoordeling nu breder en integraler plaatsvindt. Denk aan milieu-informatie, bouwtekeningen en een toelichting over hoe uw plannen passen binnen de omgeving.
Participatie: betrek de omgeving bij uw plannen
Nieuw onder de Omgevingswet is de nadruk op participatie van de omgeving. In veel gevallen wordt van ondernemers verwacht dat zij omwonenden en andere belanghebbenden vroegtijdig betrekken bij hun plannen. Heeft u een bedrijfspand op het oog en wilt u bijvoorbeeld een verbouwing of functiewijziging doorvoeren? Dan is het verstandig om vooraf in gesprek te gaan met omwonenden en omliggende bedrijven om hun mening te peilen.
Bij sommige vergunningaanvragen moet u aangeven hoe u deze participatie heeft aangepakt en wat de resultaten waren (Ondernemersplein KVK). Dit kan bijvoorbeeld via schriftelijk overleg, een informatieavond of een online enquête. Ook als het niet altijd verplicht is, kan vroegtijdig overleg helpen om bezwaren te voorkomen en het proces soepeler te laten verlopen.
Tot slot is het wijs om als ondernemer extra tijd en aandacht in te plannen voor het vergunningstraject rond uw nieuwe bedrijfspand. Hoewel de wet snelle beslistermijnen voorschrijft, kunnen de hierboven genoemde factoren (technische haperingen, uitgebreidere indieningsvereisten, etc.) in de praktijk betekenen dat procedures toch langer duren dan gewenst. Begin dus op tijd met uw voorbereidingen: oriënteer u vroeg op de regels, laat u eventueel adviseren door een expert en dien uw vergunningsaanvraag ruim vóór de beoogde startdatum van uw bedrijf in. Zo minimaliseert u de kans op verrassingen en kunt u met een gerust hart focussen op de groei van uw onderneming.
Hoe Van der Meijden Vastgoed hierin ondersteunt
Bij het zoeken naar en kopen van een geschikt bedrijfspand binnen de nieuwe regelgeving wilt u niet vastlopen in complexe procedures. Van der Meijden Vastgoed begrijpt dat als geen ander en speelt proactief in op de veranderingen door de Omgevingswet. Wij volgen de ontwikkelingen nauwgezet en zorgen ervoor dat ondernemers goed voorbereid en efficiënt door het traject van oriëntatie tot aankoop worden begeleid, zodat zij zonder onnodige vertraging aan de slag kunnen in hun nieuwe bedrijfspand.
Onze bedrijfspanden worden ontwikkeld op strategische locaties met een ruime bestemming, waardoor ze direct geschikt zijn voor uiteenlopende bedrijfsactiviteiten binnen het Omgevingsplan. Dit zorgt ervoor dat ondernemers sneller kunnen schakelen en zich volledig kunnen richten op hun bedrijfsvoering, zonder dat zij zich hoeven te verdiepen in ingewikkelde wijzigingen in de bestemming.
Conclusie: wat betekent de nieuwe Omgevingswet voor ondernemers die een bedrijfspand zoeken?
De nieuwe Omgevingswet is ingevoerd om vergunningstrajecten te versnellen en regelgeving overzichtelijker te maken. In de praktijk blijkt echter dat de wet nog kampt met enkele kinderziektes, waardoor vertraging in bepaalde processen kan optreden. Daarnaast worden ondernemers geacht zich meer te verdiepen in de regelgeving en extra stappen, zoals participatie, actief op te pakken. Wij begrijpen als geen ander dat u zich liever bezighoudt met uw eigen bedrijfsvoering dan met complexe vergunningsprocedures.
Bent u op zoek naar een bedrijfspand en wilt u zonder zorgen de juiste stappen zetten? Van der Meijden Vastgoed ontwikkelt bedrijfspanden die voldoen aan de actuele regelgeving, zodat u zich kunt focussen op ondernemen. Wij begeleiden het vergunningstraject en zorgen ervoor dat uw pand aan de juiste bestemmingsvoorwaarden voldoet.
Bekijk hier ons actuele aanbod in bedrijfspanden en ontdek welke mogelijkheden er voor u zijn. Liever direct advies? Neem contact met ons op voor een vrijblijvend gesprek.
